W dniach 23-24 marca 2010 roku wzięliśmy udział w VI Konferencji z cyklu AKTYWNE METODY OCHRONY PRZYRODY W ZRÓWNOWAŻONYM LEŚNICTWIE w Rogowie zorganizowanej przez Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego Leśny Zakład Doświadczalny Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie we współpracy z Dyrekcją Generalną Lasów Państwowych oraz Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych w Warszawie.
Tematem przewodnim byłaUNIA EUROPEJSKA DLA ZACHOWANIA RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ POLSKICH LASÓW.
Na konferencji przedstawiliśmy referat RESTYTUCJA SOKOŁA WĘDROWNEGO FALCO PEREGRINUS W POLSCE.
Konferencja poświęcona była głównie pozyskiwaniu funduszy europejskich na ochronę przyrody w Lasach Państwowych. Co prawda nasza organizacja nie jest bezpośrednio związana z Lasami Państwowymi, do główny nasz cel, jakim jest odbudowanie ekotypu leśnego sokoła wędrownego, jest ściśle powiązany z terenami leśnymi z których większość jest zarządzana przez Lasy Państwowe. Na konferencji zaprezentowaliśmy realizowany w Polsce od 1990 roku Program Restytucji Sokoła Wędrownego w Polsce i jego wyniki oraz nowe kierunki działań, które mogły być rozpoczęte dzięki otrzymanej dotacji z Funduszu dla Organizacji Pozarządowych (Program realizowany dzięki wsparciu udzielonemu przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych). Realizowana obecnie dotacja z FOP pozwoliła na ropoczęcie nowego etapu programu restytucji sokoła wędrownego, który powinień przynieść w ciągu kilku następnych lat wymierne rezultaty w postaci powstawania corocznie kilku nowych stanowisk lęgowych na terenach leśnych.
Program realizowany dzięki wsparciu udzielonemu przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych
Założenia konferencji:
Polska jest krajem o bogatej różnorodności biologicznej, szczególnie w przypadku ekosystemów leśnych. Mimo że nasze lasy rozwinęły się w większości po wycięciu lasów naturalnych, nadal około 65% rodzimych gatunków występujących w Polsce to gatunki leśne lub z lasem związane. To efekt wielu wpływów i działań, głównie różnorodnych form ochrony przyrody, ekstensywnego użytkowania jej zasobów w niektórych regionach kraju oraz uwarunkowań biogeograficznych.
Obecnie zachowanie różnorodności biologicznej jest jednym z najważniejszych celów gospodarki leśnej. Zbieżna z Konwencją w Rio de Janeiro ustawa o lasach z 1992 roku wprowadza do polskiego leśnictwa definicję trwałego i zrównoważonego zagospodarowania lasów. Dziś najważniejszymi elementami ekologicznego leśnictwa, zmierzającymi do zachowania różnorodności biologicznej są: przebudowa drzewostanów pod kątem ich zgodności z siedliskiem, różnicowanie struktury lasu, stosowanie rębni złożonych, preferowanie odnowień naturalnych, wzbogacanie materii organicznej, zachowanie leśnych zasobów genowych, prace siedliskoznawcze, kartowanie rozmieszczenia siedlisk i gatunków, a nawet zarządzanie niektórymi formami ochrony przyrody.
Różnorodność biologiczna lasów może być wzmacniana poprzez realizację projektów i programów finansowanych z środków krajowych i zagranicznych. Zwykle programy te wzajemnie się uzupełniają. Przykładowo, oprócz kształtowania kompleksów leśnych niezmiernie ważne są takie działania, jak: tworzenie korytarzy ekologicznych w postaci zadrzewień na terenach rolnych czy zachowanie mozaiki siedlisk, która uwzględnia nie tylko lasy, ale także tereny otwarte, cieki, bagna czy torfowiska.
Ochrona przyrody i zachowanie różnorodności biologicznej polskich lasów wymagają także odpowiednich środków finansowych. Obecnie, wśród wielu mechanizmów finansowania na szczególną uwagę zasługuje V priorytet Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oraz LIFE +. Polska - jako członek Unii Europejskiej, polskie lasy - jako ostoje rzadkich siedlisk i gatunków, stoją przed dużą szansą pozyskania i wykorzystania środków przeznaczonych na lata 2007-2013.
Pierwsze konkursy już za nami. Dzięki aktywności instytucji publicznych oraz organizacji pozarządowych wystartowało wiele interesujących projektów związanych z zachowaniem i wzbogacaniem różnorodności biologicznej na wielu poziomach. Niemałą cześć środków zdobyli sami leśnicy z Lasów Państwowych aplikując o środki ze wszystkich poziomów organizacyjnych: nadleśnictw, regionalnych dyrekcji, jak i wydziałów dyrekcji generalnej. Dużą pulę zdobyły inne instytucje publiczne i stowarzyszenia pozarządowe, które posiadają bogatą i praktyczną wiedzę ekspercką, doświadczenie w stosowaniu nowych rozwiązań i liczne rzesze zaangażowanych członków. .
Intencją organizatorów Konferencji jest wymiana poglądów i doświadczeń wśród obecnych i potencjalnych Beneficjentów, czyli wszystkich tych, którzy potrafią lub chcieliby korzystać z instrumentów unijnych wspierających ochronę przyrody w lasach, a także:
- zachęcenie większej grupy leśników, urzędników i przyrodników do przygotowywania wspólnych wniosków o tematyce leśnej,
- wsparcie merytoryczne i organizacyjne dzięki opiece i pomocy Instytucji Wdrażających.
Cele konferencji
- Promocja projektów związanych z zachowaniem i wzbogacaniem różnorodności biologicznej w ekosystemach leśnych
- Zachęta do zdobywania środków finansowych na ochronę przyrody w ekosystemach leśnych
- Budowanie platformy wymiany doświadczeń wśród obecnych i potencjalnych Beneficjentów programów unijnych
- Wspieranie zrównoważonego i trwałego leśnictwa
- Promocja Międzynarodowego Roku Różnorodności Biologicznej
- Promocja przedsięwzięć realizowanych w ramach V priorytetu PO IiŚ.
Charakter konferencji i uczestnicy
Konferencja dotyczy praktycznych metod ochrony przyrody w leśnictwie zrównoważonym w kontekście umiejętności pozyskiwania na ten cel głównie zagranicznych środków finansowych. Ma charakter ogólnopolskiego forum wymiany doświadczeń i poglądów, w tym doświadczeń w realizacji projektów współfinansowanych ze środków V priorytetu PO IiŚ. Przeznaczona jest dla pracowników Lasów Państwowych, regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, parków narodowych i krajobrazowych, środowisk akademickich, a także instytucji i urzędów publicznych oraz organizacji pozarządowych związanych z ochroną przyrody, zachowaniem i wzbogacaniem różnorodności biologicznej w ekosystemach leśnych. Konferencja wpisuje się w obchody Międzynarodowego Roku Bioróżnorodności.
Patronat honorowy
- Alojzy SZYMAŃSKI - JM Rektor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
- Janusz ZALESKI - Podsekretarz Stanu Główny Konserwator Przyrody
- Marian PIGAN - Dyrektor Generalny Lasów Państwowych
- Anna WILIŃSKA - Dyrektor Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych w Warszawie
- Andrzej JAGUSIEWICZ - Główny Inspektor Ochrony Środowiska
- Michał KIEŁSZNIA - Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska
- Jan RĄCZKA - Prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie
- Andrzej GRZYWACZ - Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Leśnego
- Piotr PASCHALIS-JAKUBOWICZ - Przewodniczący Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa
- Państwowa Rada Ochrony Środowiska
Patronat medialny
- Biznes i Ekologia
- Głos Lasu
- Las Polski
- Poznajmy Las
- Środowisko
- Komitet Organizacyjny
- Dariusz Anderwald - SGGW LZD CEPL w Rogowie
- Radomir Dyjak - Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych w Warszawie
- Jolanta Błasiak - Wydział Ochrony Przyrody DGLP
- Józef Grodecki - Wydział Leśny Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
- Marek Sławski - Wydział Leśny SGGW w Warszawie
- Jerzy Szwagrzyk - Wydział Leśny Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
